راز افرادی که در ارتباط برقرار کردن مهارت دارند، چیست؟ همه چیز به رساندن پیام مربوط است. اگر می خواهید ارتباطات مؤثری برقرار کنید مسلط بودن و نفوذ کلام بسیار فاکتورهای مهمی هستند. در ادامه ی این مطلب یاد می گیریم چگونه فن بیان و نفود کلام خود را تقویت کنیم.
اهمیت نفوذ کلام و فن بیان در زندگی فن بیان و سخنرانی چیزهایی نیستند که این روزها مد شده باشد برخلاف تصور بعضی ها که فکر می کنند چند سالی بیشتر نیست که آدم ها برای به کرسی نشاندن حرفشان خوب صحبت کردن را آموخته ند، اهمیت نفود کلام از همان روزهای اول که بشر به توانایی حرف زدن دست یافت، احساس شد. هرچند سخنرانی به همان سرعت به مفهومی که امروز می شناسیم تبدیل نشد.
اولین کتابی که با جزئیات درمورد سخنرانی و آموزش آن پرداخته است به ۴۵۰۰ سال پیش برمی گردد. البته بیشتر تکنیک هایی که امروزه درمورد هنر نفوذ کلام و قانع کردن دیگران می دانیم به ارسطو، فیلسوف یونانی قرن سوم پیش از میلاد برمی گردد. نکته ی جالب در آموزش های ارسطو این است که تاریخ انقضای آنها نگذشته است و سخنرانان معروفی مانند جان اف کندی و مارتین لوتر کینگ هم از تکنیک های مشابهی برای افزایش نفوذ کلام خود استفاده می کرده اند و این نکات هنوز هم این روزها کاربرد دارند و قدیمی نشده اند.
اما اصلا چرا باید نفوذ کلام بیاموزیم؟
حداقل به این ۳ دلیل هرکسی باید تا حدی با فنون سخنرانی و نفوذ کلام آشنایی داشته باشد. تقریبا هر کسی در زندگی اش در شرایطی قرار می گیرد که باید برای جمعی صحبت کند. همچنین بخواهد از عقایدش دفاع کند یا لازم باشد کسی را متقاعد کند. پس بهتر است خودمان را برای آن روز آماده کنیم.
کارمندان با هر سمتی که داشته باشند، بر اساس توانایی سخنرانی در جمع و مهارت های ارتباطی به عنوان یکی از مهمترین مهارت هایی که باید کسب کنند رتبه بندی می شوند و پیشرفت می کنند.
نفوذ کلام و توانایی متقاعد کردن دیگران با هر موقعیت اجتماعی که داشته باشید می تواند در کار شما، در زندگی تان یا حتی در دنیا تغییرات بزرگی ایجاد کند. همه ی ما تا به حال با افرادی سَر و کار داشته ایم که صدای شان خیلی گوش خراش، نازک یا مصنوعی بوده است. صحبت کردن بعضی افراد آنقدر ناخوشآیند است که پیام گفته شده را کاملا خراب می کند.
شما در چند قدم می توانید کیفیت، لحن، حالت بیان و صدای تان را بهتر کنید. فقط به دانستن چند فوت و فن ساده و تمرین آنها نیاز دارید. از فرصت استفاده کنید تا صدای تان، توانایی متقاعد کردن افراد و تعهدتان به متنی که می خوانید را تقویت کنید. این یعنی کسب وکار و میزان رضایت مشتری های تان ارتقا می یابد و خدمات شما را بیشتر به دیگران توصیه می کنند. حتی با اینکار می توانید سخنرانی حیرت انگیزی داشته باشید.
شمرده صحبت کنید
با هر صدا و سرعتی که صحبت می کنید، وضوح کلید موفقیت تان است. شنونده باید قادر باشد تمام کلمات را بشنود، بنابراین هر عبارت مبهمی می تواند این وضوح را از بین ببرد. درست صحبت کردن را با تلفظ و ادای صحیح کلمات تمرین کنید. کِیتی شوارتز، مدیر شرکت دورام، در کارگاهی که با موضوع بهبود مهارت سخنرانی و تقویت فن بیان برای کسب وکار در کالیفرنیای شمالی برگزار شد، به نکته ی مهمی اشاره کرده است: یکی از کارهایی که می توانید انجام دهید تا وضوح کلام تان را بیشتر کنید، کم کردن سرعت است. افراد وقتی نگران هستند یا درباره ی آنچه می گویند تردید دارند، تمایل دارند سریع صحبت کنند.
همچنین او می گوید: شمرده صحبت کردن نه تنها فهم شنونده را از صحبت های شما تقویت می کند، بلکه باعث می شود مطمئن و آرام به نظر برسید. معیاری خوب وجود دارد تا کیفیتِ سرعت صحبت تان را ارزیابی کنید، فرض کنید که شماره تلفنی را می خوانید، فردی که گوشش با شماست، باید بتواند آن را یادداشت کند. برای تمرین سرعتِ گفتار، رشته ی بلندی از اعداد را بخوانید و حین انجام این کار آنها را در هوا یادداشت کنید. این تکنیک برای رسیدن به ضرب آهنگی عالی است و اینگونه می توانید نفوذ کلام داشته باشید.
با اعتماد به نفس صحبت کنید
سلام به همگی ، اسم من، امینه. متأسفانه باید بگویم کسی به ادامه ی این سخنرانی گوش نمی کند. این مثال نشان می دهد که چگونه نداشتن اعتمادبه نفس به همه چیز لطمه می زند، مخصوصا به صدای تان. احساس کنید حرفی که می زنید، متعلق به خودتان است. با تمام اعتمادبه نفسی که در دنیا وجود دارد، صحبت کنید. فرض کنید می خواهید با کاراته بازی، تعدادی بلوک محکم را بشکنید. اندکی تردید باعث می شود به جای بلوک ها دست های شما بشکنند.
این مطلب را نیز مطالعه کنید : راه‌های جادویی افزایش اعتماد به نفس
به چیزی که میگویید اعتقاد داشته باشید
نکته ی قبل در مورد اعتماد به نفس موقع صحبت کردن بود و این نکته درمورد ارتباطی است که شما با موضوعی که درمورد آن صحبت می کنید برقرار کرده اید. باید خودتان چیزی که می گویید را باور داشته باشید. وقتی با اشتیاق صحبت می کنید، مردم تفاوت را حس می کنند. شاید این نکته ، بسیار لطیف و کمی نامحسوس باشد اما در حقیقت وقتی در متن تان طنین انداز شود، صدای تان قابل باور تر و متقاعد کننده تر به نظر خواهد رسید و این یکی از راه های تقویت قدرت بیان است.
خودپرستی را کنار بگذارید
مایک تایسون می گوید: باید در زندگی فروتن باشید، اگر فروتن نباشید، زندگی شما را فروتن می کند.
برای تقویت این مورد می توانید خودتان را با افرادی احاطه کنید که بهتر از شما هستند. می توانید از هم جواری با آنها درس های زیادی یاد بگیرید و مهارت تان را ارتقا دهید. در کلاس ها و کارگاه هایی شرکت کنید که از افرادی تشکیل شده است که در حرفه شان از شما بهتر هستند. به تجربیات شان گوش کنید، ممکن است سخت باشد اما قطعا به بهتر شدن تان کمک می کند.
با صدای تان با ملایمت رفتار کنید
برخلاف یک نوازنده ی گیتار، پیانو یا طبل، هنگام سخنرانی، ابزار کار شما بدن تان است. ببینید چطور نوازنده های حرفه ای از آلات موسیقی شان نگهداری می کنند. باوسواس آن را تمیز، از آن محافظت، قطعات شکسته اش را تعمیر و در جای خوب و راحتی از آن نگه داری می کنند. شما چطور با ابزار کارتان رفتار می کنید؟ برای نگه داری، مراقبت و حفاظت از طراوتش چه کارهایی انجام می دهید؟
برای حفاظت از صدای تان این نکات را رعایت کنید
نفس عمیق بکشید
کیت دِوُر می گوید: اگر به جای تنفسِ عمیق شکمی، از راه سینه تنفس داشته باشید، صدای تان ضعیف تر به نظر می رسد. همچنین این کار می تواند باعث کشش غیرضروری تارهای صوتی تان شود. وقتی اضطراب و استرس دارید یا وحشت زده هستید شاید کمی سخت باشد یادتان بماند نفس عمیق بکشید، اما نفس های آرام، عمق صدای تان را بهبود می بخشد و به شما کمک می کند مطمئن تر به نظر برسید.
آب بنوشید
حتما با فواید نوشیدن آب آشنا هستید. زیاد آب بنوشید. دِوُر می گوید: سیراب نگه داشتن بدن به کیفیت صدای تان کمک بسیاری می کند. اگر در طول روز قهوه نوشیدنی های الکی بنوشید، ممکن است تارهای صوتی تان رطوبت لازم را نداشته باشند. همچنین او می گوید: تارهای صوتی باید انعطاف پذیری خوبی داشته باشند، چون با سرعت زیادی می لرزند.تارهای صوتی زنان به طور متوسط ۲۰۰ بار در ثانیه می لرزند، این عدد برای مردان حدود ۱۲۰ بار در ثانیه است. با هر وعده ی غذایی، آب بنوشید. یک بطری کوچک آب را پر کنید و مرتب از آن کم کم بنوشید. شاید این مقدار آب زیاد به نظر برسد اما باید بدانید اغلب مردم کم تر از حد مورد نیازشان آب می نوشند.
از فریاد زدن پرهیز کنید
شوارتز میگوید: عاشقِ فریاد زدن برای تشویق تیم مورد علاقه تان هستید؟ باید بگویم قطعا این کار برای تارهای صوتی تان خوب نیست. فریاد زدن می تواند باعث کشیده شدن آنها شود و صحبت کردن را برایتان مشکل کند. در بدترین حالت، فریاد زدن می تواند به گره های صوتی و برآمدگیِ تارهای صوتی منجر شود.
حداقل ۷ ساعت در شب بخوابید
یک صدای خسته، به نظر بد خواهد رسید. همچنین خستگی برای صدای تان مضر است.
زمزمه نکنید
این کار برای صدای تان مشکل ایجاد می کند و باعث کشیدگی تارهای صوتی تان می شود.
حواس تان به وضع نشستن یا ایستادن تان باشد
دِوُر اعتقاد دارد طرز نشستن یا ایستادن هم می تواند سخنرانی شما را تحت تأثیر قرار بدهد. صاف ایستادن یا نشستن به شما اجازه می دهد به خوبی نفس بکشید و صدای تان نفوذ بیشتری داشته باشد. کمی تکان دادن سر هم می تواند مفید باشد. اگر چانه تان را بالا ببرید و سرتان را کمی کج کنید، می توانید طنینِ صدای تان را کم کنید و در نتیجه صدای تان شفاف تر به گوش برسد. او می گوید: اگر شانه های تان به هم نزدیک باشد و به سمت سرتان قوز داشته باشد، بخش بزرگی از قدرت بالقوه ی صدای خود را از دست می دهید.
مراقب زیر و بَم صدای تان باشید.
دشوارتز می گوید: معمولا صداهایی با شیب زیاد یا خیلی زیر، به دلیل اضطراب یا عدم اطمینان گوینده به وجود می آیند.
استفاده از شیب صحیحِ صدا به شما کمک می کند ارتباطات بهتری برقرار کنید. می توانید بهترین اوج صدای تان را با گفتن پیدا کنید (همان عبارتی که به جای بله در جواب یک دوست می گویید). شوارتز اعتقاد دارد که اوج صدای تان در هنگام صحبت کردن باید باهم همخوانی داشته باشد.
خودتان را آماده کنید.
شاید باورتان نشود اما یک قهرمان دویِ سرعت المپیک، قبل از اینکه سعی کند رکورد دنیا را جا به جا کند، حداقل ۳ ساعت را صرف گرم کردن تمام اعضای بدنش می کند. راستش را بخواهید من به جایی رسیده ام که قبل از پیاده روی حتما باید بدنم را گرم کنم، وگرنه عضلات پشت پایم به شدت درد می گیرند. داشتن آمادگی یک ضرورت است. برای تقویت قدرت بیان تان هر روز صبح را با گرم کردن صدای تان شروع کنید.
عضلات صورت تان را بکشید
برنامه های تان را به ترتیب اجرا کنید. یکی از تمرین هایی که برای گرم کردن تارهای صوتی می توانید انجام دهید ارتعاش لب ها با عبور هوا از بین آنهاست (برای آشنایی با این تمرین ویدئوهای Lip Roll را در اینترنت جستجو کنید.) ماهیچه های گردن تان را شُل کنید.
تمرین های تنفسی تان را انجام دهید
حتی اگر زمانی برای گرم کردن صدای تان صرف نمی کنید، هر روز صبح ۵ دقیقه را به آماده کردن صدای تان اختصاص دهید. این تکنیک برای صدای تان به طور شگفت انگیزی خوب و برای سلامتی تان مفید است. اگر هنوز فکر می کنید این ترفند احمقانه است، توجه داشته باشید سلین دیون که سال ها در زمینه ی خوانندگی تجربه دارد و در کارش بسیار موفق است هنوز هم، هر روز صبح را با این تمرین های پایه ای آغاز می کند.
بدون آمادگی خواندن را شروع کنید
در موسیقی به توانایی خواندن یک برگه ی موسیقی (که تا به حال آن را ندیده اید) و نواختن آن بداهه نوازی می گویند. برای سخنرانی های طولانی یا پروژه های بزرگ مثل صداگذاری کتاب های صوتی یا ویدئوهای آموزشی، ممکن است وقت تان برای چندین بار روخوانی متن، قبل از شروع کار تلف شود، بدون اینکه نیازی به این کار باشد. به جای آن می توانید تمرین کنید هنگامی که برای بار اول متنی را می خوانید، آن را خوب بیان کنید. ممکن است مدتی طول بکشد تا دهان و چشم های تان هماهنگ شوند اما این مهارت به خوبی با گام بعدی که از آن صحبت خواهیم کرد در ارتباط است.
تمرین کنید
برای تقویت قدرت بیان باید تمرین کنید. با اینکه دیگران بارها و بارها اهمیت تمرین کردن را برای نتیجه دادن کارها توضیح داده اند، ما هم در مورد آن صحبت می کنیم. بهترین هنرمندان دوبله می توانند هزاران کلمه را بدون ارتکاب اشتباه بیان کنند، اما برای به دست آوردن این مهارت، سال ها زمان لازم است. تمرین باعث از بین بردن نواقص می شود و صداپیشه ها از این راه به موفقیت می رسند.خیلی زود روی غلتک می افتید و خواندن و گفتارتان به هم پیوسته و بدون اشتباه می شود. به این ترتیب در وقت تان صرفه جویی، در کارتان پیشرفت و از مهارت تان سود کسب می کنید و قدرت نفوذ کلام تان را بالا می برید.
آرام باشید شاید این آخرین نکته باشد اما مهم ترین مسئله است. چرا؟ چون اگر تازه کار هستید، هر یک از سخنرانی ها یا آزمون ها می تواند برای تان به آخرین تبدیل شود. پس همه چیز به این چند دقیقه یا حتی چند ثانیه بستگی دارد و این موضوع می تواند شما را نگران کند.
عمیق نفس بکشید و لبخندی بزنید (که می توانید صدایش را از طریق بلندگو بشنوید). به توانایی های خودتان اعتماد داشته باشید و بدانید فرقی ندارد چه اتفاقی می افتد. مهم این است که شما به بهترین شکل تلاش کرده اید. امیدواریم با خواندن این متن یاد گرفته باشید که چطور مهارت های گفتاری و فن بیان مان را ارتقا دهید.
