نوشته های برچسب خورده: زبان بدن

در کلاس درس، ارتباط متقابل بین معلم و دانش‌آموز زیاد است. ایما و اشاره، حالات صورت یا بدن، که در نگاه اولیه شاید جدی به نظر نرسند، در واقع اهمیت زیادی دارند. پژوهشگران دانشگاه گراتس برای نخستین بار به بررسی و مطالعه این موضوع پرداختند. تیمی از پژوهشگران به دنبال بررسی اهمیت و تاثیرگذاری ارتباطات غیرزبانی معلم‌ها بر دانش‌آموزان خود بودند. به همین منظور، طی یک دوره سه ساله، از چندین کلاس درس فیلم ضبط کردند و به بررسی آنها پرداختند.تحقیقات نشان داد که حضور معلم در کلاس اهمیت بسیاری دارد و زبان بدن به آنها احترام می‌بخشد. همچنین این حرکات تعیین می‌کنند فرآیند یادگیری موثر خواهد بود یا خیر. به طور خلاصه می‌توان گفت، تدریس موفق وابسته به حضور معلم در کلاس و فضایی است که او در کلاس ایجاد می‌کند.

اجرایی عالی در صحنه کلاس

 پژوهشگر ارشد این تحقیق تدریس را با اجرا روی صحنه مقایسه می‌کند. گرچه این دو پدیده با یکدیگر تفاوت دارند، اما هم کلاس درس هم صحنه حول محور اجرایی قابل‌قبول می‌چرخند. درست همانند بازیگران، معلم نیز باید وظیفه خود را با حضور داشتن در کلاس، جلب توجه مثبت مخاطب و زبان بدن درست انجام دهد. و همه این‌ها طی بازه زمانی محدودی باید صورت گیرد. این کار چالشی برای معلمان است که باید با درک کافی از نقش خود در کلاس و رفتاری که با دانش‌آموزان خود دارند بر آن فائق آیند. براساس تصاویر ضبط شده در زمان تحقیق، پژوهشگران 4 فعالیت مهم معلم را مشخص کردند: ایجاد فضایی آرام برای یادگیری، دخیل کردن دانش‌آموزان در فضای مشارکتی مدرسه، به چالش کشیدن دانش و اطلاعات پیشین آنها، و نهایتا ارائه دانش و مهارت به دانش‌آموزان، به نحوی که آنها بتوانند به راحتی این اطلاعات را جذب کنند.

رئیس این تیم پژوهشی توضیح داد که چنین فعالیت‌هایی مبتنی بر استانداردهای ایده‌آل آموزش موفق هستند. اجرای آنها به دلیل الزامات قانونی و اجتماعی نظام درسی مدارس معمولاً دشوار است. به باور او قرار گرفتن در چنین شرایطی واکنش‌های متفاوتی از جانب معلم و دانش‌آموز در پی دارد و  در بدترین حالت منجر به متوقف شدن فرآیند یادگیری می‌شود.

به بیان دیگر، در این پژوهش راهکارهایی برای آموزش پیدا شد که تحقق همزمان همه آنها غیرممکن است. چنین شرایطی در زبان بدن معلم مشهود است و دانش‌آموزان متوجه آن می‌شوند. نتیجتاً، عدم هم‌خوانی بین حرکات و گفتارهای معلم باعث ایجاد فاصله بین او و دانش‌آموز می‌گردد.

الگوهای رفتاری

اگر معلم بتواند چهار عملکرد بالا را به خوبی پیاده کند در مستقل شدن نوجوانان نقشی حیاتی خواهند داشت. محققان این مسئله را مشارکت آموزشی می‌خوانند. نتایج تحقیق اما نشان داده امروزه معلمان راهکارهای اقتصادی، مدیریتی و فرصت‌طلبانه استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر، آنها از مواجه با دانش‌آموز خودداری می‌کنند، برای پاداش دادن یا تنبیه کردن از نمره استفاده می‌کنند، و فضایی در کلاس ایجاد می‌کنند مبنی بر این فلسفه که «اگر من را اذیت نکنی من هم تو را اذیت نخواهم کرد».

در چنین مواردی، تحلیل ویدئوها نشان‌دهنده واقعی نبودن زبان بدن معلم بود. گرچه دانش‌آموزان آگانه قادر به درک این مسئله نیستند اما می‌توانند آن را حس کنند. و با نشان‌ دادن بی‌علاقگی و بی‌انگیزه بودن از یادگیری فرار کنند.

یک معلم کاربلد و حرفه ای که میداند چطور توجه دانش آموزان و شاگردانش را به موضوع جلب کند؛ قطعا یک سخنران و یا نماینده موفق هم خواهد شد. جذابیت تدریس و برخورد یک معلم، به عوامل زیادی بستگی دارد و یکی از مهمترین آن ها، قطعا زبان بدن مدرس است. نقشی که زبان بدن در تدریس ایفا میکند؛ بسیار بیشتر از هر عامل دیگری است.
شاید شما هم شنیده باشید که 55 درصد پیام های شما توسط زبان بدن به مخاطب میرسد.این در حالی است که خود کلمات فقط هفت درصد از پیام های شما را منتقل می کنند. پس اگر بتوانید از زبان بدنتان به طور موثر استفاده کنید تاثیر بسیار بیشتری خواهید گذاشت.
یکیتا در مطلبی که جمع آوری کرده، درباره مهم ترین اصول و قوانین زبان بدن برای تدریس نکاتی را برایتان آماده کرده است.حتما شما هم با افرادی برخورد داشته اید که بدون اینکه حرف خاصی بزنند؛ توانسته اند شما را تحت تاثیر قرار داده و پیامشان را به شما منتقل کنند. تحقیقات نشان داده اند با حرکات صورت هفت هزار پیام به مخاطب منتقل می شود؛ برای همین دانستن زبان بدن کمک میکند تدریس شما بهتر شود و مطالب را بهتر به دانش آموزان و شاگردانتان منتقل کنید.انگیزه دادن به طرف مقابل، جلب توجه و اعتماد شاگردانتان و علاقه مند کردنشان به یادگیری، بیش از کلام با زبان بدن شما منتقل می شود.

معلوم باشید

سعی کنید تا جایی که میتوانید بیشتر بدنتان را در معرض دید دانش آموزان و مخاطبانتان قرار دهید. اگر عادت به نشستن تمام مدت پشت میز دارید؛ یا در انتهای کلاس و پشت سر افراد می ایستید و یا به هر طریقی مخاطب کاملا به شما اشراف ندارد؛ تاثیر چندان مناسبی بر او نخواهید گذاشت
این مطلب را هم بخوانید: تدریس و نکات مهم آن

دست ها را دست کم نگیرید

تاثیری که دست ها و فرم قرارگیریشان بر احساس طرف مقابل میگذارد؛ غیر قابل انکار است. دست ها احساسات و درونیات شما را به راحتی به مخاطب منتقل می کنند.

انگشت اشاره

انگشت اشاره تان را هرگز مستقیما به طرف کسی نگیرید و آن را برای تاکید مدام تکان ندهید. استفاده از انگشت اشاره احساسی به طرف مقابل میدهد که مورد اتهام قرار گرفته است.

کف دست ها

شاید کمی عجیب به نظر برسد؛ اما کف دست ها احساس اعتماد و صداقت را به مخاطب شما انتقال میدهد. اگر میخواهید توجه و اعتماد شاگردانتان در کلاس درس را به دست بیاورید؛ باید از مشت کردن دستتان و پنهان کردن آنها خودداری کنید و موقع صحبت کردن، دستهایتان باز باشند.با دست هایتان احساساتتان را نشان دهید: سعی کنید موقع بروز احساسات مختلف هنگام تدریس، آن ها را با کمک حرکات دست نشان دهید. مثلا وقتی میخواهید توجه دانش آموزان را به سوالی جلب کنید؛ دسستان را روی چانه قرار دهید و خالت سوالی به دستتان بدهید.

نگاه، دریچه احساسات

حتی کسی که چیزی هم از زبان بدن نمیداند؛ میتواند از نوع نگاه شما پیام های زیادی دریافت کند. مخصوصا افرادی که سر کلاس حاضر هستند؛ از نگاه های معلمشان می توانند به درس علاقه مندتر شوند.

به در و دیوار نگاه نکنید

از اینکه با مخاطبانتان در هنگام تدریس تماس چشمی برقرار کنید نترسید. نگاهتان را از فردی به فرد دیگر تغییر دهید و بر روی هر کس چند ثانیه صبر کنید. نگاه کردن به جایی غیر از افراد حاضر در کلاس، حس بی علاقگی را به آنها منتقل میکند.

از نگاه کردن به ساعت خودداری کنید

فرقی ندارد به ساعت مچی تان نگاه کنید یا ساعت دیواری کلاس، به هرحال این کار اثر بسیار بدی بر دانش آموزان کلاس خواهد گذاشت. بهتر است در مدتی که در حال تدریس هستید؛ فکر کردن به ساعت و گذر زمان را کنار بگذارید تا شاگردانتان هم چنین حسی داشته باشند.

اعتماد به نفستان را نشان دهید

به عنوان یک مدرس، لازم است که دانش آموزان از رفتارهای شما احساس کنند که به حد کافی اعتماد به نفس دارید. سرتان را بالا بگیرید؛ کمرتان را صاف نگه دارید و ارتباط چشمیتان را هم با افراد حفظ کنید.این مطلب را از دست ندهید: راه های جادویی افزایش اعتماد به نفس

حرکات صورتتان را کنترل کنید

حرکات عضلات و ماهیچه های صورت پیام های خاصی را به فرد مقابلتان انتقال می دهد. مثلا جمع کردن لب ها یا اخم کردن، قطعا احساسات و فکرهای منفی را به دانش آموزان انتقال می دهد.

حضور داشته باشید

خیلی مهم است با زبان بدنتان، حضورتان در کلاس را نشان دهید. با این کار توجه دانش آموزان را هم بیشتر به خودتان و مطالب مورد بحث جلب میکنید.

ورود

ورود شما به عنوان مدرس به کلاس درس، بسیار مهم است. بهتر است به تک تک بچه ها سلام کنید؛ نزدیکشان بروید و نگاهشان کنید.

از همه فضای کلاس استفاده کنید

به جای اینکه از اول تا آخر فقط یک جا بایستید و یا بنشینید؛ در کلاس راه بروید؛ سعی کنید به همه افراد حاضر نزدیک شوید و به ایشان توجه کنید. به راه رفتنتان دقت کنید: راه رفتن زیاد، سریع و با سر پایین، اصلا فرکانسهای مثبتی به مخاطبانتان متنقل نمی کنند. آرام، با طمانینه، با سری بالا راه بروید و گاهی هم بایستید یا بنشینید.

از زبان بدن گشوده استفاده کنید

برخی ازحرکات بدن، احساسات مثبتی در فرد مقابل ایجاد می کنند که علاقه به تعامل با شما داشته باشد. با بدنی گشوده و رو به مخاطب حرف بزنید؛ به سمت او خم شوید؛ دست به سینه ننشینید و عضلاتتان را منقبض نکنید و ریلکس باشید تا اثر مثبتش روی افراد حاضر در کلاس را ببینید.