چگونه تدریس خوبی داشته باشیم؟

نویسنده : یکیتا

همه ما در هر کاری؛ دنبال بهترین بودن هستیم. برای موفقیت در تدریس و آموزش هم رمز و رازهایی وجود دارد که یاد گرفتنش می‌تواند شما را به یک معلم موفق و خوب تبدیل کند. برعکس خیلی از کارهای دیگر هم لازم نیست از اول ژن معلمی توی وجودتان باشد. هر قدر هم فکر میکنید تدریس کار سختی است؛ کافیست یاد بگیرید چطور تدریس کنید؛ چطور معلم بهتری باشید و بعد می‌بینید که داشتن کلاس درس جذاب، شاداب و منظم؛ چقدر راحت است!

یک معلم موفق راهکارهای یک تدریس خوب را بلد است. به خاطر همین هم از کارش لذت می‌برد؛ هم شغل با کیفیت و خوبی دارد و هم دانش‌آموزانش بهتر یاد می‌گیرند و موفق‌ترند. اما سوال اینجاست که چطور می شود معلم خوبی بود؟ اصلا ویژگی تدریس خوب چیست؟

اگر دوست دارید در یکیتا یک کارگاه آموزشی برگزار کنید؛ این نکات را به دقت بخوانید تا بهترین نتیجه را از تدریستان بگیرید:

1- به ظاهرتان برسید.

فرقی ندارد دانش آموزان یا دانشجویانتان در چه رده سنی هستند یا قرار است چه چیزی از شما یاد بگیرند. ظاهر خوب و مناسب؛ همه افراد با هر ویژگی را تحت تاثیر قرار میدهد و باعث می‌شود بیشتر جذب مدرس شوند. اما منظور ما از ظاهر خوب، فقط لباستان نیست.

1-1- خنده رو باشید:

تا به حال هیچ کس از خوش اخلاق بودن ضرر نکرده است.فکر نکنید اگر لبخند داشته باشید و عبوس بودن را کنار بگذارید؛ دانش آموزانتان اهمیت کافی را به شما نمی‌دهند! خوش اخلاقی، مهرتان را به دل مخاطبانتان خواهد انداخت و دهنیت خوبی از معلمشان خواهند داشت.

1-2- آراسته باشید:

لازم نیست قبل از رفتن به کلاس، یک ساعت جلوی آینه وقت تلف کنید. همین که تمیز و مرتب باشید؛ عطر ملایمی بزنید و لباس هایتان هم تمیز و چشم نواز باشد؛ تاثیرتان را روی دانش آموزانتان گذاشته‌اید.  البته حواستان باشد که زیاد از حد توجه نشان دادن به ظاهرتان ممکن است اثر معکوس داشته باشد.

1-3- فن بیان قوی:

چه کسی میتواند تاثیر خوب صحبت کردن را در جذب مخاطب مخصوصا دانشجویان نادیده بگیرد؟ ما مهم ترین اصول برای داشتن فن بیان قوی را فراهم کرده‌ایم تا دیگر از این بابت نگرانی نداشته باشید.

2- ارتباط مناسب

شاید فکر کنید داشتن ارتباط مناسب توصیه کلی است و خیلی کاربرد ندارد. اما ما توصیه‌هایی برای شما آماده کرده‌ایم که چطور ارتباطتان با دانشآموزان در کلاس درس را خوب و موثر نگه دارید:

2-1- با انرژی باشید:

هیچ چیز به اندازه داشتن انرژی بالا؛ شما را به معلم جذابی تبدیل نمی‌کند. بعضی ها ذاتا با انرژی هستند و بعضی ها انرژی کمتری دارند. اگر شما جزو گروه دوم هستید؛ تغذیه مناسب در روز تدریس، خواب کافی و گوش دادن به موزیک های شاد قبل از تدریس کمک می‌کند پر‌انرژی سر کلاس حاضر شوید.

2-2- اعتماد به نفس داشته باشید:

نه فقط معلم‌ها و مدرس‌ها، بلکه هر کس در هر شغلی که هست برای اثرگذاری بیشتر و موفقیت شغلی بالاتر، باید اعتماد به نفس بالایی داشته باشد. در ارتباط با دانش‌آموزان؛ داشتن اعتماد به نفس بالا کمکتان می‌کند که هم اثر تدریستان بیشتر باشد؛ هم جذابیت کلاستان بالا برود و دانشجویانتان برای حضور در کلاس لحظه شماری کنند.

2-3- اسمشان را یاد بگیرید:

شاید برای شما هم، جذاب‌ترین مدرس زندگیتان کسی باشد که همیشه در کلاس ها اسم شما و بقیه افراد را بلد بود و با اسم مورد خطاب قرارتان می‌داد. بعید است دانش‌آموز یا دانشجویی را پیدا کنید که از شناخته شدن و صدا شدن با اسم خودش لذت نبرد. اگر هم حافظه خوبی ندارید؛ توی لیست کنار اسم هر کس ویژگی برجسته‌اش را هم بنویسید تا در ذهنتان ثبت شود.

3- روش تدریسمان چگونه باشد؟

3-1- برنامه:

داشتن برنامه مشخص و مدون برای تدریس؛ اصلی‌ترین قانونی است که هر مدرس و معلمی باید رعایت کند. اینکه قرار است چه چیز‌هایی گفته شود؛ در چه بازه‌های زمانی تدریس شود؛ چه سوالاتی از افراد پرسیده شود و یا چه منابعی باید معرفی شوند. فراموش نکنید هیچ چیز به اندازه معلمی که نمی‌داند میخواهد چه کار کند اعصاب خورد کن نیست.

3-2 روی نکات مهم تاکید کنید:

هر چقدر هم که افراد حاضر سر کلاس شما، مشتاق و علاقه مند به یادگیری باشند و از نکات مهم یادداشت برداشته باشند؛ باز هم ممکن است چیزهایی از دستشان در رفته باشد. به خاطر همین بهتر است خودتان در آخر هر جلسه، مهم‌ترین نکات و سرفصل های تدریس شده را یادآوری کنید.

3-3- سوال بپرسید:

سوال پرسیدن افراد سر کلاس را در ارتباط با درس نگاه می‌دارد و تا حد امکان از پرت شدن حواسشان جلوگیری می‌کند. البته اگر بی هوا از کسی سوالی بپرسید ممکن است اثر معکوس داشته باشد. اما اگر از همان اول بگویید که قرار است هر جلسه از کسی سوال بپرسید یا اینکه هر چند جلسه یک امتحان کتبی گرفته می‌شود؛ بدون ایجاد نگرانی و استرس در آنها حواسشان را به درس بیشتر جمع می‌کنید.

3-4- آموزشتان کاربردی باشد:

هر چیزی که یاد می‌دهید؛ نمونه کاربردیش را هم به دانشجویانتان بگویید تا هر روز فکر نکنند که این مطالب به هیچ دردشان نمی‌خورد و بی انگیزه نشوند.

3-5- سوال طلایی را برای آخر نگه دارید:

جذاب‌ترین و مهمترین سوالی که می‌شود از مطلب آموزش داده شده مطرح کرد که کنجکاوی دانش آموزان را هم تحریک کند؛ در آخر جلسه مطرح کنید و از آنها بخواهید که رویش فکر کنند تا مطلب در ذهنشان تثبیت شود.

3-6- ساده توضیح دهید:

اصطلاحات تخصصی و مرعوب کننده را برای محیط های دیگر نگه دارید. هر چقدر مطلب ساده تر باشد؛ راحت تر در ذهن می‌ماند و علاقه مندی هم به درس بیشتر می‌شود.

4- دانشجویانتان را علاقه مند کنید:

4-1- استراحت:

هر قدر هم فرد علاقه مند به مبحث مورد تدریس شما باشد؛ بالاخره یک انسان است و توانایی تمرکز و نشستن در مدت طولانی را ندارد. به خاطر همین هر نیم ساعت یا 45 دقیقه بهتر است چند دقیقه ای استراحت بدهید تا افراد از جایشان بلند شوند؛ چیزی بخورند و یا استراحت کنند. مطمئنا خودتان هم به این استراحت احتیاج دارید.

4-2- کنجکاویشان را تحریک کنید:

شاید بعضی از افرادی که سر کلاس شما حاضر هستند؛ خیلی به این مطالب علاقه مند نباشند. برای جلب توجه این افراد بهتر است همان اول کلاس، با ارائه چند سوال درباره طرح درس و کاربردهای آن؛ کنجکاویشان را در مورد این مبحث تحریک کنید.

4-3- گاهی بحث آزاد کنید:

هرازگاهی صحبت کردن درباره مسائل به ظاهر بی ارتباط با موضوع تدریس، هم شور و نشاط را به فضای کلاس تزریق می‌کند و هم میتوانید مباحث مورد تدریس را در خلال این صحبت ها بیشتر توضیح دهید. علاوه بر تمام این‌ها، هیچ کس معلمی که نکات مهم زندگی را با او در میان گذاشته؛ فراموش نخواهد کرد.

4-4- رقابت مثبت ایجاد کنید:

غریزه برتری جویی و رقابت در انسان ها می تواند به کمک شما بیاید تا بهتر تدریس کنید. برای این کار؛ بین دانش آموزان رقابت مثبت ایجاد کنید. مثلا بین هر چند نفری که در یک سطح هستند؛ فضای رقابتی ایجاد کنید.

5- کلاس را مدیریت کنید:

برای خیلی از مدرسان تازه کار؛ هیچ کابوسی وحشتناک تر از مدیریت کلاس نیست؛ اما با رعایت این نکات؛ شما در این کار یک حرفه ای میشوید.

5-1- ناامیدی ممنوع:

هیچ معلمی حق ندارد حتی بی استعدادترین دانش آموزانش را ناامید کند. یادتان باشد معلمان ادیسون هم از او ناامید شده بودند. همیشه بذر امید را در دل همه دانشجویانتان بکارید تا آنها هم ارتباطشان را با شما و کلاستان در بهترین حالت نگه دارند.

5-2- صدای یکنواخت:

خود شما هم سر کلاس معلمی که با صدای یکنواخت و بدون هیچ فراز و نشیب و هیجانی صحبت می‌کند خوابتان میبرد؛ حتی اگر مهم ترین مباحث را مطرح کند. پس کمی هیجان به صدایتان اضافه کنید.

5-3- اصولتان را اول بگویید:

هر کس خطوط قرمز و اصولی دارد و دانش آموزانتان باید قوانینی که برای شما مهم است را رعایت کنند. پس در همان اولین برخورد؛ با خوش اخلاقی اما محکم و قاطع مواضعتان و نتیجه سرپیچی از آن را مشخص کنید.

5-4- بحث ها دو طرفه باشد:

متکلم وحده نباشید. از بچه ها هم نظر بخواهید و افراد شرکت کننده در بحث را تشویق کنید تا تعداد این افراد بیشتر شود.

نظرات کاربران